Kara umowna

Kara umowna może obejmować trzy grupy zdarzeń, a mianowicie:
a) niewykonanie zobowiązania,
b) nienależyte wykonanie zobowiązania w ogólności,
c) konkretne uchybienia w zakresie sposobu wykonania zobowiązania. W jednej umowie można przewidzieć odrębną karę za niewykonanie, a odrębną za nienależyte wykonanie zobowiązania. Kara umowna oczywiście może być określona zarówno kwotowo jak również i procentowo. Dobry adwokat pomoże poprawnie umieścić zapis o karze w umowie. Nie jest też zabronione jej stosowanie w innych niż pieniądz miernikach wartości.

Kara umowna ma charakter akcesoryjny – to znaczy nieważność zobowiązania umownego powoduje, że nie można się jej będzie domagać. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. Wyraźnie zatem strony muszą przewidywać możliwość uzupełnienia powstałej szkody w razie, gdy sama kara nie wystarcza na jej pokrycie.

Kara umowna stanowi odszkodowanie umowne, i jak każde odszkodowanie przysługuje na zasadzie winy. Od odszkodowania sensu stricto kara umowna różni się tylko tym, że należy się bez względu na wysokość szkody, jeżeli chodzi natomiast o podstawy odpowiedzialności, ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie zasad odrębnych. Zobowiązany do zapłaty kary umownej może więc bronić się zarzutem – podobnie jak każdy dłużnik zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania – że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.